حافظه موقت به کار رفته در دستگاه‌های الکترونیکی تحت عنوان حافظه رم شناخته شده که در حکم یک پل ارتباطی بین پردازنده‌ها و حافظه داخلی می‌باشد و سبب می‌شود تا پردازش داده‌ها با سرعت بالاتری صورت گیرد. حافظه‌های رم در گذر زمان دچار تحولاتی شده و از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری در ساخت آنها استفاده شده است. از جمله پرکاربردترین رم‌های چند سال اخیر رم‌های DDR3 بوده که در حال حاضر جای خود را به رم‌های DDR4 که از لحاظ ظرفیت، قدرت عملکرد، مصرف انرژی، سرعت کلاک و… در شرایط بهتری هستند داده‌اند.
پیشرفت تکنولوژی سبب شده تا تمامی محصولات الکترونیکی و دیجیتالی توسعه یابند؛ البته که رم‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در چند سال گذشته فناوری اصلی به کار رفته در ساخت رم‌ها فناوری DDR3 بود که از سرعت و قدرت مطلوبی بهره می‌برد. در سال 2014 رم‌های مبتنی بر فناوری DDR4 به بازار عرضه شدند که به واسطه تکنولوژی قدرتمندتر رفته رفته جایگاه رم‌های DDR3 را تصاحب کردند. همین امر سبب شد تا رم‌های DDR3 دچار افت قیمت شده و جایگاه خود را در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی از دست بدهند. بدیهی‌ست که توسعه فناوری استفاده شده در ساخت رم‌ها سبب مجهز بودن آنها و برخورداری از امکانات بیشتری نسبت به نسل پیشین بود. در این مقاله قصد داریم به بررسی رم‌های DDR3 و DDR4 پرداخته و تفاوت‌های آنها را بررسی کنیم. برای شناخت صفر تا صد این رم‌ها با ما همراه باشید.
حافظه رم چیست؟
به حافظه دسترسی تصادفی یا حافظه موقت استفاده شده در دستگاه‌های الکترونیکی حافظه رم گفته می‌شود. حافظه رم به شکل یک سخت افزار فیزیکی طراحی شده که اطلاعات به صورت موقتی بر روی آن ذخیره می‌گردد. اطلاعاتی که بر روی حافظه رم ذخیره می‌شود در هر زمان قابل خواندن و نوشتن هستند اما زمانی که دستگاه خاموش می‌شود تمامی اطلاعات موجود بر روی رم نیز به طور کامل از بین می‌رود. استفاده از رم در لپ تاپ‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی سبب می‌شود تا پردازش داده‌ها با سرعت بالاتری صورت گرفته و پل ارتباطی میان پردازنده‌ها و حافظه داخلی فعال‌تر باشد.
تفاوت حافظه رم DDR4 و DDR3
رم‌های که با فناوری DDR3 ساخته شده‌اند همانطور که از نام آنها مشخص است سومین نسل حافظه‌های رم بوده که تحت عنوان SDRAM شناخته می‌شوند. همانطور که گفته شد پس از عرضه رم‌های DDR4 فروش رم‌های DDR3 بسیار کاهش یافت. از جمله تفاوت‌های اساسی که رم‌های DDR4 را نسبت به رم‌های DDR3 متمایز کرده و آنها را برتر می‌سازد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
تفاوت در گره‌های پین
اولین تفاوتی که بین حافظه رم‌های DDR3 و DDR4 وجود دارد در گره‌های پین آن‌هاست. حافظه‌های رم DDR3 دارای یک گره 240 پین بوده که برای استفاده همراه با مادربوردهای نسل قدیم طراحی شده‌اند. اما حافظه‌های DDR4 به یک گره پین 288 واحدی مجهز شده‌اند که متناسب با مادربوردهای نسل جدید است. اگرچه طول رم‌های DDR3 و DDR4 تغییری نکرده و هر دو مدل دارای طول 133 میلی‌متر هستند، به واسطه افزایش تعداد پین در رم‌های DDR4 طراحان فاصله بین پایه‌ها را در رم‌های DDR4 تا 0.15 میلی‌متر کاهش دادند تا به این ترتیب 48 پین اضافی بر روی رم جای گیرد. همچنین ارتفاع بین دو ماژول در هنگام برداشتن هیت سینک نیز در این دو فناوری با یک‌دیگر متفاوت است.
اختلاف ولتاژ | تفاوت DDR4 و DDR3
از دیگر تفاوت‌های مهم حافظه‌های رم DDR3 و DDR4 می‌توان به سطح ولتاژ متفاوت آنها اشاره کرد. رم‌ها برای عملکرد صحیح به انرژی نیاز دارند. ولتاژ استفاده توسط رم‌های DDR3 معادل 1.5 ولت بوده در حالی که رم‌های DDR4 کم مصرف‌تر هستند و با ولتاژ 1.2 ولت کار می‌کنند. از آن‌جایی که رم‌های DDR4 دارای ولتاژ پایین‌تر هستند، عملکردی بسیار پایدارتر داشته و به این ترتیب کارآمدتر خواهند بود.
کلاک ساعت
سرعت کلاک ساعت یکی از مولفه‌هایی بوده که به طور مستقیم بر عملکرد سخت افزار تاثیر می‌گذارد. سرعت کلاک شاخصه‌ای بر حسب مگاهرتز بوده که سرعت حافظه رم در ارتباط با پردازنده را مشخص می‌کند. حافظه‌های رم DDR3 و DDR4 از لحاظ سرعت کلاک ساعت با یک‌دیگر متفاوت هستند. حداکثر سرعت حافظه رم در رم‌های DDR3 در حد 213 مگاهرتز بوده در حالی که این مقدار در رم‌های DDR4 می‌تواند به مقدار حداکثری 4800 مگاهرتز برسد. به عبارت دیگر می‌توان چنین گفت که سرعت انتقال در رم‌های DDR4 بسیار بیشتر از سرعت انتقال در رم‌های DDR3 می‌باشد.
الگوریتم تازه‌سازی | تفاوت DDR4 و DDR3
الگوریتم تازه‌سازی که تحت عنوان Refresh Rate و نرخ نوسازی نیز شناخته می‌شود نشان‌دهنده آن است که حافظه رم چند بار می‌تواند خود را رفرش کند. در حافظه‌های DDR3 برای نرخ نوسازی از دو الگوریتم AR جهت بازخوانی خودکار و SR جهت تازه‌سازی خودکار استفاده شده است، در حالی که رم‌های DDR4 فقط مجهز به تازه‌سازی خودکار می‌باشند. این امر به منزله آن است که حافظه رم به طور فعال تازه‌سازی شده و این روند تا زمانی که اطلاعات تازه‌ای برای پردازش نباشد ادامه پیدا می‌کند. برخورداری از یک الگوریتم به جای دو تا سبب می‌شود تا مصرف انرژی رم‌های DDR4 کمتر باشد.
تاخیر زمانی
منظور از تاخیر زمانی یا زمان‌بندی حافظه، تجزیه و تحلیل سرعت حافظه رم در هنگام انجام عملیات‌های لازم برای خواندن یا نوشتن داده‌های ذخیره شده است. تاخیر زمانی بر حسب نانو ثانیه اندازه‌گیری شده و نمایش آن با استفاده از چهار پارامتر RAS، CL، RP و RCD انجام می‌شود. هر یک از این پارامترها نشان‌دهنده عملکرد متفاوتی بوده که رم باید برای مکان‌یابی داده‌ها انجام دهد. در واقع زمانی که اطلاعات بر روی سیستم ذخیره می‌شود، ذخیره‌سازی به وسیله سطرها و ستون‌ها انجام می‌گردد. بر همین اساس زمانی که یک برنامه نیاز به استفاده از داده‌های ذخیره شده بر روی رم را داشته باشد، حافظه با تعیین ستون و ردیف مد نظر به انجام عملیات می‌پردازد.
بدیهی است که هر چه زمان‌بندی سریع‌تر باشد، اطلاعات درخواستی توسط حافظه زودتر پیدا شده و عملکرد دستگاه سریع‌تر خواهد بود. رم‌های DDR3 با سرعت 11 کلاک کار می‌کند و برای تکمیل فرآیند خواندن به زمانی معادل 1.75 نانو ثانیه نیاز دارند. این در حالی است که حافظه‌های رم DDR4 که از سرعت کلاک 15 برخوردار هستند، همان کار را با تاخیر زمانی 14.06 نانو ثانیه انجام می‌دهند.
DDR4 و DDR3 کدام مدل گران‌تر است؟
در سال 2014 رم‌های مبتنی بر فناوری DDR4 به بازار عرضه شدند که به واسطه تکنولوژی قدرتمندتر رفته رفته جایگاه رم‌های DDR3 را تصاحب کردند. همین امر سبب شد تا رم‌های DDR3 دچار افت قیمت شده و جایگاه خود را در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی از دست بدهند.
رم‌های DDR4 و DDR3 چه تفاوتی دارند؟
تفاوت در گره‌های پین
اختلاف ولتاژ
کلاک ساعت
الگوریتم تازه‌سازی
تاخیر زمانی
ظرفیت حافظه
تفاوت قیمت
ظرفیت حافظه | تفاوت DDR4 و DDR3
ظرفیت حافظه رم یکی از فاکتورهای بسیار مهم در هنگام انتخاب رم می‌باشد. ظرفیت حافظه زمانی حائز اهمیت می‌گردد که کاربر به رم برای انجام چندین وظیفه به صورت همزمان و یا گیمینگ نیاز داشته باشد. برای انجام همزمان چندین کار و یا گیمینگ بهتر است از حافظه‌های DDR4 استفاده شود؛ چرا که حافظه‌های رم DDR4 دارای ظرفیتی بین 512 مگابایت تا 8 گیگابایت بوده در حالی که رم‌های DDR4 از ظرفیت 4 گیگابایت شروع شده و تا ظرفیت 16 گیگابایت را پشتیبانی می‌کنند. بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت که ظرفیت حافظه‌های DDR4 2 برابر حافظه‌های DDR3 می‌باشد. بدیهی است که هر چه ظرفیت حافظه رم بیشتر باشد، عملکرد دستگاه مطلوب‌تر خواهد بود.
تفاوت قیمت حافظه رم DDR4 و حافظه رم DDR3
بدیهی است که رم‌های DDR4 به واسطه سرعت کلاک و ظرفیت بالاتر و به طور کلی تکنولوژی برتر نسبت به رم‌های DDR3 از قیمت بالاتری نیز برخوردار هستند. البته توجه به این نکته ضروری بوده که در دنیای امروز بسیاری از لپ تاپ‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی به رم‌های DDR4 مجهز شده‌اند. پس هوشمندانه است که صرف نظر از قیمت، دستگاه‌های خود را به رم‌های DDR4 مجهز کنیم.
در واقع عملکرد مطلوب‌تر رم‌های DDR4 و ظرفیت و کیفیت ساخت بالاتر و همچنین اتلاف حرارتی کمتر آنها خرید آن را با قیمتی بالاتر به امری ارزشمند تبدیل می‌کند. در ضمن توجه به این نکته ضروری بوده که در دنیای امروز که بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی با رم‌های DDR4 سازگار هستند، برای استفاده از رم‌های DDR3 باید هزینه بیشتری صرف شود تا سازگاری بین رم و دیگر سخت افزارها صورت پذیرد.
بررسی عملکرد رم‌های DDR3 و DDR4
تفاوت دیگر رم‌های DDR3 و DDR4 در هنگام بررسی عملکرد آنها مشخص می‌شود. تفاوتی که بین این دو رم وجود داشته در نحوه قرارگیری پین‌ها در هر ماژول است. همانطور که گفته شد حافظه‌های DDR3 دارای کانکتور 240 پین بوده که سبب می‌شود مادربردها و پردازنده‌هایی که با این حافظه سازگار هستند با حافظه‌های DDR4 که به 288 پین مجهز شده‌اند سازگار نباشد. بر همین اساس یکی از فاکتورهای مهم در هنگام انتخاب بین رم‌های DDR3 و DDR4 سازگاری آنها با دیگر سخت افزار به کار رفته در لپ تاپ و دستگاهای الکترونیکی می‌باشد.
DDR4 و DDR3 کدام مدل ارزان‌تر است؟
رم DDR3
DDR4 و DDR3 کدام مدل جدیدتر است؟
رم DDR4
در آخر بدانید…
حافظه موقت به کار رفته در دستگاه‌های الکترونیکی تحت عنوان حافظه رم شناخته شده که در حکم یک پل ارتباطی بین پردازنده‌ها و حافظه داخلی می‌باشد و سبب می‌شود تا پردازش داده‌ها با سرعت بالاتری صورت گیرد. حافظه‌های رم در گذر زمان دچار تحولاتی شده و از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری در ساخت آنها استفاده شده است. از جمله پرکاربردترین رم‌های چند سال اخیر رم‌های DDR3 بوده که در حال حاضر جای خود را به رم‌های DDR4 که از لحاظ ظرفیت، قدرت عملکرد، مصرف انرژی، سرعت کلاک و… در شرایط بهتری هستند داده‌اند.
امید داریم این مقاله که با کوشش تیم دیجی تامین برای شما تنظیم شده دید جدیدی نسبت به انواع رم DDR4 و DDR3 به شما بدهد. اگر خریدار سیستم با بهترین حافظه رم هستید، بهتر است انواع آنها را بشناسید. شما قصد خرید چه نوع رمی را دارید؟ به نظرتان تهیه گران‌ترین و باکیفیت‌ترین حافظه رم برای چه افرادی مناسب‌تر است؟ از چالش‌ها و تجربیات خود برای ما بنویسید و اگر دوستانتان هم به دنبال یک سیستم حرفه‌ای هستند، حتما این مقاله را با آنها به اشتراک بگذارید.
تیم مشاوران رایگان دیجی تامین در هر زمان آماده پاسخگویی و راهنمایی شما عزیزان هستند. برای ارتباط با ما با شماره تلفن: 021-91007890 در ارتباط باشید.
پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را بخوانید
